Moje dziecko popełniło samobójstwo... - czyli o RAD i o tym, że mogło być inaczej...

Samobójstwo dziecka - to dla rodziców coś tak bolesnego i tragicznego, że aż nie jestem sobie w stanie tego wyobrazić, ubrać w słowa i ogarnąć rozumem. Kilka lat temu mieliśmy w rodzinie podobną sytuację - kiedy kuzyn mojego męża,  dwudziestoletni chłopak mający jeszcze całe życie i mnóstwo perspektyw  przed sobą - odebrał sobie tę szansę i uznał, że jednak nie warto żyć. 

Jego samobójcza śmierć to był szok absolutnie dla wszystkich : dla dziewczyny, dla kolegów ze szkoły,  dla rodziny - a nawet dla zupełnie postronnych ludzi, którzy nie mieli z nim osobistej styczności i znali tę sprawę jedynie z zasłyszanych opowieści...Nadal zdarza nam się wracać myślami do tych wydarzeń - i zastanawiać się,  DLACZEGO ? Nadal szukamy nieistniejącej jednoznacznej odpowiedzi i wyjaśnień - a w zrozumieniu problemu pomaga nam między innymi literatura taka, jak poniższa...

Joanna Jagiełło

"Jak ziarnka piasku" 

Nasza Księgarnia 

str. 320

Nina. Piękna, mądra i zdolna nastolatka. Utalentowana uczennica szkoły plastycznej, wedle wszelkich prognoz świetnie rokująca artystka. Co skłoniło ją do tego, by pewnego dnia pójść daleko w las, odnaleźć to jedno konkretne drzewo i zawiązać na nim pętlę ? O czym myślała, kiedy sznur zaciskał się coraz mocniej wokół jej delikatnej szyi  - i czy odczuwała jakąś dziką satysfakcję, relacjonując całe zdarzenie na Facebooku ? 

Niestety, już nigdy nie uda nam się poznać jej stanowiska w tej kwestii. Przebieg wydarzeń odtwarza w powieści jej najlepsza przyjaciółka - Anna - która już wkrótce sama staje się ofiarą szowinistycznej dominacji, męskich żądz i wynaturzeń. Osoba, której postanowiła bezgranicznie zaufać po samobójczej śmierci Niny - okazuje się jednocześnie katem i oprawcą, wykorzystującym bezwzględnie nastoletnią naiwność, wiarę w ideały oraz swój pedagogiczny autorytet... 

Ta książka to niesamowicie ważny głos w temacie przemocy (seksualnej) wobec kobiet. Jeszcze bardziej istotny - ponieważ adresowany głównie do nastolatek, które dopiero budują swoją świadomość w tej kwestii. Mogą albo ulec - albo stawić opór. Anna wybiera to drugie rozwiązanie - a podjęte przez nią działania przeradzają się w pewnego rodzaju ruch oraz manifest przeciwko uprzedmiotowieniu i dyskryminacji "słabszej" płci.
 

 John Brooks

"Mogło być inaczej"

Prószyński i S-ka 

str. 272

Casey. Dawniej Joanna. Dziewczynka z polskiego sierocińca , adoptowana w wieku 14 miesięcy przez amerykańskie małżeństwo. Od samego początku "trudna", niesamowicie wymagająca, chwiejna emocjonalnie i sprawiająca liczne problemy wychowawcze - których przyczyn upatrywano kolejno w buntowniczej naturze, wpływie rówieśników oraz w stosowanych na późniejszym etapie używkach i środkach odurzających

Casey się tnie. Casey ćpa. Casey nie akceptuje swojego ciała - i wraz z jedzeniem zwraca w łazience cały swój ból, gniew oraz nienawiść do otaczającego ją świata. Casey odwiedza najróżniejszych psychologów, psychiatrów i terapeutów - jednak praktycznie żaden z nich nie bierze pod uwagę, iż jej problemy mogą mieć swoje źródło właśnie w fakcie adopcji i porzucenia w wieku niemowlęcym.  

"Jak to możliwe? - spytacie - "Przecież adoptowana została jako 14-miesięczny berbeć -

niczego nieświadomy i nie pamiętający tamtych odległych wydarzeń!" 

A jednak, jest to prawdopodobne - ponieważ trauma porzucenia może towarzyszyć dziecku przez całe jego późniejsze życie , nawet jeśli w chwili przysposobienia było ono kilkumiesięcznym niemowlęciem ! Casey cierpi na RAD - czyli zespół zaburzenia więzi - lecz niestety do jej rodziców, nauczycieli i lekarzy dociera to dopiero po fakcie. Zdają sobie z tego sprawę wiele miesięcy po jej finalnym skoku z mostu Golden Gate - wieńczącym kilkunastoletnią walkę z samą sobą i ze wszystkimi, którzy próbowali wyciągnąć do dziewczynki pomocną dłoń...

***

Nie ukrywam , że ta książka wstrząsnęła mną mocniej - ponieważ jest to historia napisana przez adopcyjnego tatę i oparta na autentycznych wydarzeniach. Z całą surowością i ogromną szczerością obnaża ona wielką niewiedzę na temat RAD (reactive attachment disorder) zarówno wśród samych rodziców, jak i w środowiskach profesjonalistów, którzy zawodowo zajmują się "leczeniem" dziecięcej i nastoletniej duszy. 

John Brooks pokazuje również, że sama adopcja i zabranie dziecka do domu to tak naprawdę nie jest dla wielu rodziców koniec długiej i trudnej drogi - lecz dopiero jej początek. W związku z tym powinien istnieć też rozbudowany system pomocy i wsparcia poadopcyjnego - a rola ośrodków czy agencji adopcyjnych nie powinna kończyć się w momencie, w którym rodzice zamykają za sobą drzwi sądowej sali rozpraw. 

Te książki to dwie zupełnie inne historie i perspektywy. Dwa całkowicie odmienne spojrzenia na samobójstwo i odbieranie sobie życia. Dwa kompletnie różne zestawy okoliczności i czynników, które wyzwoliły w nastoletnich bohaterkach zgubne, niszczycielskie zapędy i mechanizmy autodestrukcji... 

Ale jedno nie ulega wątpliwości. Samobójstwo bliskiej osoby to kwestia, która tak naprawdę może dotyczyć każdego z nas. Zaburzenia więzi RAD - to problem, z którym borykają się w mniejszym lub większym stopniu niemal wszyscy rodzice adopcyjni (a często również biologiczni - choć może sami nawet nie zdają sobie z tego sprawy).  Dlatego warto czytać - i warto zgłębiać wiedzę. Warto z dzieckiem rozmawiać, wnikliwie obserwować - i reagować na każdy niepokojący sygnał. Warto szukać pomocy, zanim będzie za późno - i nie lekceważyć swoich obaw oraz rodzicielskiej intuicji. 

WARTO WALCZYĆ O SWOJE DZIECKO, 

NIE POZWALAĆ SIĘ ZBYWAĆ I IGNOROWAĆ -

i drążyć temat tak długo, aż uzyskamy stosowne wsparcie !

Zostawiam na blogu ku przestrodze - i z nadzieją , 

że żaden z Czytelników nie będzie musiał nigdy borykać się z podobnymi problemami...