Nieudane adopcje.

Temat dla jednych kontrowersyjny, dla drugich bolesny, a jeszcze inni wzruszą tylko lekceważąco ramionami i skwitują go krótkim "to było przecież do przewidzenia".  

Kiedy nasze adoptowane dziecko ma kilka miesięcy czy lat, nikt z nas z pewnością się nad tą kwestią nie zastanawia, nie rozważa jej, nie traktuje jako prawdopodobnej wersji przyszłych wydarzeń. Możemy też oburzać się, bo przecież dziecko to nie rzecz, nie przedmiot, nie produkt ze sklepowej półki, który można "zwrócić" w dowolnym, wygodnym dla nas momencie - kiedy okaże się, że nie spełnił jednak naszych oczekiwań...

A jednak statystyki podają, że co roku do polskich sądów trafia około 100 wniosków o rozwiązanie przysposobienia, z czego 20-25 przypadków kończy się jego faktycznym unieważnieniem. 

Nie udało mi się niestety dotrzeć do najbardziej aktualnych danych, ale w latach 1999-2000 sytuacja ta prezentowała się następująco:

E. Holewińska-Łapińska, Rozwiązanie stosunku przysposobienia, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2002

JAK TO WYGLĄDA W ŚWIETLE PRAWA?

Według art. 125 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego "z ważnych powodów zarówno przysposobiony, jak i przysposabiający mogą żądać rozwiązania stosunku przysposobienia przez sąd. Rozwiązanie stosunku przysposobienia nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro małoletniego dziecka."

Wspomniane "ważne powody" nie zostają wprawdzie przez ustawodawcę  sprecyzowane, jednak najczęściej wymienia się wśród nich:

1) konieczność usunięcia przeszkody do zawarcia małżeństwa przez strony stosunku przysposobienia;

2)   okoliczność, że dziecko przysposobione wychowuje się w rzeczywistości u rodziców naturalnych w warunkach normalnej z nimi więzi;

3) potrzebę umożliwienia powrotu dziecka do rodziny naturalnej, gdy usprawiedliwiają to stosunki uczuciowe rodziców naturalnych względem przysposobionego oraz nie powstała jeszcze między przysposobionym a przysposabiającym tak silna więź rodzinna, że stanowiłaby stanowcze przeciwwskazanie rozwiązania przysposobienia; 

4)  odnalezienie się rodziców naturalnych, którzy w dacie orzekania o przysposobieniu bądź nie byli znani, bądź nie było wiadomo, czy żyją i gdzie przebywają;

5)   w szczególnych okolicznościach - rozwód rodziców adopcyjnych.

PRZYKŁADY "Z ŻYCIA WZIĘTE"

O rozwiązaniu adopcji dwójki rodzeństwa pisała swego czasu między innymi autorka TEGO BLOGA - i muszę przyznać, że była to lektura, która niejednokrotnie spędzała nam sen z powiek, zanim zdecydowaliśmy się po raz pierwszy przekroczyć progi ośrodka adopcyjnego. 

Dzieci dotknięte zaawansowanym FAS i RAD przez całe lata notorycznie kradły, kłamały, utrzymywały ze sobą stosunki kazirodcze i robiły całe mnóstwo innych rzeczy, które wręcz trudno sobie wyobrazić - aż w końcu ich mama nie wytrzymała psychicznie ciągłej presji, batalii i heroicznej walki o swoją rodzinę i zdecydowała się podjąć ten najbardziej drastyczny, ostateczny krok...

Jak sama pisze, adopcja okazała się dla niej istną "drogą przez piekło" - i dokładnie tak to odbierałam, kiedy czytaliśmy z Mężem poszczególne posty...

***

I jeszcze przykład filmowy - wprawdzie zza oceanu, lecz z polskimi dziećmi w rolach głównych. Z pewnością większość rodziców adopcyjnych kojarzy tę dokumentalną trylogię - historię pięciorga rodzeństwa z okolic Szklarskiej Poręby, które zostało zaadoptowane przez młode amerykańskie małżeństwo. 

W pierwszej części dokumentu pt. "Tata, I love you" wszystko wydaje się jak z bajki - maluchy odnajdują nowy dom i wyjeżdżają z rodzicami do USA, gdzie rzekomo czeka je lepsza, świetlana przyszłość. Niestety, już w kolejnych odcinkach ("Dom nad Missisipi" i "Obietnica dzieciństwa") okazuje się, że nic nie jest tak, jak być powinno. Dzieci po raz kolejny trafiają do różnych rozsianych po całych Stanach placówek, zostają rozdzielone i pozostawione samym sobie, kiedy ich adopcyjna mama - Rita - zachodzi w ciążę, a wychowanie całej piątki okazuje się dla państwa Jurotichów ciężarem zbyt trudnym do udźwignięcia.

"Tata, I love you" (1999)

"Obietnica dzieciństwa" (2013)

***

Można powiedzieć, że często podobne scenariusze pisze życie również dla rodzin biologicznych - ich członkowie waśnią się ze sobą, zrywają wszelkie relacje, niekiedy nie utrzymują kontaktów całymi latami albo widują się jedynie podczas kolejnych rozpraw sądowych...Mimo wszystko w przypadku adopcji jest to z reguły bardziej złożone i...hmmm...definitywne - i niemal zawsze zostanie ocenione przez osoby postronne jako "wina złych genów" lub "niezdolność obdarzenia cudzego dziecka prawdziwą miłością".

Chyba każdy z nas wolałby, by takie sytuacje w ogóle nie miały miejsca. Myślę, że rozwiązanie adopcji to ogromna trauma zarówno dla dziecka, jak i dla jego rodziców - a jednak zdarza się i nie ma sensu udawanie, że zjawisko to w ogóle nie istnieje. Zwłaszcza, że tak naprawdę nie jesteśmy w stanie przewidzieć, jak nasze relacje z dzieckiem będą wyglądały za kilka czy też kilkanaście lat - i czy nas samych ten problem nigdy nie dotknie i nie będzie dotyczył...